W czwartek 13 marca, uczniowie Zespołu Szkól w Lubawie wzięli udział w spotkaniu z członkami lokalnych grup historycznych – Towarzystwa Miłośników Ziemi Lubawskiej oraz Stowarzyszenie Reduta Tradycji i Historii Ziemi Lubawskiej. Tematem spotkania była historia Żołnierzy Wyklętych z  uwzględnieniem naszego regionu o których nadal mało wiemy.

Prelegenci, na zaproszenie nauczyciela historii Krzysztofa Wiecierzyckiego, przedstawili sylwetki lokalnych bohaterów m.in. pochodzących z byłego powiatu lubawskiego. Icku czyli Wacławie Borożyńskim ur. w Kazanicach, a zamordowany w marcu 1947 roku. Wraz z byłymi kolegami stworzył oddział AK, który 25 lutego 1946 roku dokonał akcji zbrojnej na SOK w Iławie.

W Papierni koło Rodzonego osaczony przez UB został aresztowany. Otrzymał karę śmierci jednak na mocy amnestii zamieniono wyrok na 15 lat więzienia. Pomimo wszystko został zamordowany przez UB i pochowany w okolicy lubawskiego cmentarza parafialnego w nieznanym miejscu.

Skład oddziału Wacława Borożyńskiego „Icka”   
1. Banaszewski Wincenty, ur. w 1927 roku, zamieszkały w Byszwałdzie. Skazany na pięć lat.
2. Borożyński Wacław, ps. „Icek”, ur. w 1927 roku, skazany na czterokrotną karę śmierci, w wyniku amnestii zamienioną na 15 lat więzienia.
3. Dusza Antoni, ur. w 1927 roku, skazany na 15 lat, w wyniku amnestii karę zamieniono na siedem lat więzienia.
4. Klimek Mieczysław, ur. w 1925 roku w Byszwałdzie, zabity 10 marca strzałem w plecy.
5. Klonowski Józef, ur. w 1925 roku we wsi Rodzone.
6. Kowalski Mieczysław, ur. w 1927 roku w Łążku. Zabity.
7. Krajzewicz Stanisław z Byszwałdu, ur. w 1925 roku, aresztowany 10 marca 1946 roku.
8. Kucharski Zenon z Rakowic. Postrzelony i aresztowany 26 marca 1946 roku.
Zmarł w więziennym szpitalu.
9. Ojdowski Alojzy z Lubawy, ur. w 1926 roku, skazany 23 listopada 1946 roku na 10 lat, wyniku amnestii karę zamieniono na cztery lata więzienia.
10. Orzechowski Alfons z Omula, ur. w 1927 roku. Aresztowany 2 marca 1946 roku. Skazany na 15 lat więzienia.
11. Świątkowski Stanisław z Lubawy, ur. w 1927 roku, aresztowany 21 lutego 1946 roku. Skazany na siedem lat więzienia.
12. Urbanowski Bronisław ze Skarlina, ur. w1925 roku. Wrócił od Andersa. Po otrzymaniu wezwania do UB uciekł do lasu. Ranny 26 marca 1946 roku.
13. Zgliński Edmund ze Skarlina, ur. w1925 roku, dezerter z PUBBP.
14. Zyglewski Stanisław, skazany na karę śmierci, w wyniku amnestii zamienioną na 15 lat więzienia.

Uczniowie mieli okazję dowiedzieć się o losach żołnierzy podziemia niepodległościowego, ich walce o wolność oraz trudnych realiach życia w tamtym czasie. Ciekawa była informacja prelegentów na temat Napadu na Bank w Lubawie przez partyzantów "Wilka", "Moskwę" i  żołnierza o pseudonimie "Wtorek". Przedstawiono również jak były prześladowane rodziny tych partyzantów. Prelegenci przybliżyli również kontekst historyczny oraz znaczenie działań podejmowanych przez Żołnierzy Wyklętych.

Dodatkową atrakcją spotkania była możliwość obejrzenia replik broni używanej podczas II wojny światowej i krótko po niej. Uczniowie mogli z bliska zobaczyć i dowiedzieć się więcej o uzbrojeniu jakim posługiwali się żołnierze tamtego okresu.

Spotkanie było niezwykle interesujące i edukacyjne. Uczniowie zyskali cenną wiedzę o historii regionu oraz bohaterach, którzy poświęcili swoje życie dla niepodległości Polski, a mieszkali przecież bardzo blisko. Pokazano młodzieży inscenizację potyczki pomiędzy siłami zbrojnymi RO AK a oddziałem MO-UB. Inscenizacja potyczki pod Marianowem dwa kilometry od Nowe Miasta Lubawskiego z 21 marca 1946 pod pomnikiem upamiętniającym ludzi z Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego i Milicji Ludowej. (mz) 

foto mz